Xây dựng và bảo vệ thương hiệu cho sản phẩm nông sản địa phương

Việc đăng ký SHTT đối với đặc sản thủ tục đăng ký bản quyền nhãn hiệu công ty chưa nhiều là do một số nguyên nhân chính sau đây:

- Chúng ta mới áp dụng cơ chế đăng ký chỉ dẫn địa lý chưa được lâu (từ 1.7.2006) (trước đó là đăng ký tên gọi xuất xứ hàng hóa), nên mới chỉ có 35 chỉ dẫn địa lý được đăng ký, mà cũng chỉ mới tập trung vào mấy năm gần đây.

- Quy định của pháp luật về đăng ký chỉ dẫn địa lý, Nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận đòi hỏi chặt chẽ hơn so với hồ sơ đăng ký nhãn hiệu thông thường. Nhất là về chủ đơn đăng ký Nhãn hiệu tập thể: phải là tập thể (đại diện cho lợi ích cộng đồng). Nên cơ chế thành lập các hiệp hội, hội, thủ tục đăng ký sở hữu trí tuệ Hợp tác xã cũng gặp không ít khó khăn về thủ tục hành chính. Do vậy, ở mức độ nào đó thời gian làm các thủ tục đăng ký chỉ dẫn địa lý, Nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận thường là khá lâu, ảnh hưởng đến số lượng đơn đăng ký loại hình này.

- Nhận thức của công chúng, nhất là người dân ở những vùng có chỉ dẫn địa lý gắn liền với đặc sản, về lợi ích của việc đăng ký còn chưa rõ ràng, thậm chí là họ còn hoài nghi. Một phần là do thói quen lâu nay mạnh ai người ấy làm, một phần là do khâu quản lý các chỉ dẫn địa lý, Nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận ở một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu, lợi ích sau khi đăng ký cũng còn hạn chế, nên người dân không mặn mà với cái gọi là “sở hữu tập thể”.   

PV: Thưa quý vị và các bạn, vấn đề bảo vệ thương hiệu cho một doanh nghiệp sở hữu và tạo dựng đã khó, thủ tục đăng ký mã số mã vạch việc bảo vệ thương hiệu nông sản nổi tiếng - của cộng đồng nhiều doanh nghiệp, nhiều nông dân thì còn khó hơn rất nhiều. Bởi hiện nay tâm lý nhiều người dân vẫn ỷ lại, cho rằng việc đăng ký và bảo vệ sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm nông sản là việc của Nhà nước chứ không liên quan đến mình. Người dân chỉ là người sử dụng, không cần quan tâm đến xây dựng và bảo vệ thương hiệu. Vậy thưa luật sư, theo ý kiến của luật sư thì chúng ta cần phải có những tác động gì để có thể làm thay đổi những suy nghĩ này của người dân?

Luật sư: Việc thay đổi nhận thức của người dân là việc làm rất cần thiết và rất cần vai trò của chính quyền địa phương, của các hiệp hội và đặc biết là từ các công ty tư vấn xây dựng thương hiệu cho nông sản địa phương.

Thông qua các hoạt động tư vấn, tuyên truyền, các chuyên gia cần phải có các chương trình hỗ trợ người dân, khi họ đã am hiểu về vai trò quan trọng của thương hiệu đối với sản phẩm thì tư duy của họ cũng thay đổi.

Tuy nhiên, các gốc của vấn đề vẫn là người dân thông qua việc xây dựng thương hiệu, họ thực sự nhận được lợi ích từ chương trình công ty đăng ký bản quyền tác giả uy tín như giá nông sản tăng, uy tín của thương hiệu cao và lợi nhuận thu về lớn.

Nếu thực sự làm được việc đó, tôi nghĩ người dân sẽ thực sự tham gia vào việc phát triển nông sản địa phương.

PV: Chúng ta vẫn biết, Hòa Bình nổi tiếng với sản phẩm rượu cần Hòa Bình, mía tím….  đã được cấp bằng . Mặc dù cũng đã có những kết quả khá tích cực cho sản phẩm sau việc được cấp bằng này nhưng giá trị kinh tế mang lại cho bà con thì quả thực chưa phải là lớn. Vậy xin được hỏi luật sư, công ty đăng ký bản quyền thương hiệu uy tín đối với những sản phẩm nông sản như cam Cao Phong và Mía tím…, sau khi đã được bảo hộ sở hữu trí tuệ thì cần phảicó những bước xây dựng và phát triển tiếp theo như thế nào thì mới thực sự mang lại hiệu quả?

Luật sư: Việc đăng ký SHTT cho các đặc sản là việc làm hết sức cần thiết và nên làm sớm. Hòa Bình đã và đang tiến hành rất tốt việc đăng ký SHTT đối với các đặc sản dưới hình thức chỉ dẫn địa lý, Nhãn hiệu tập thể chúng ta cần phát huy và tiếp tục đầu tư để có nhiều đặc sản được đăng ký.

Tuy nhiên, nếu chỉ đăng ký mà không quản lý, phát triển tốt các Tài sản trí tuệ đó, thì việc đăng ký được xem như chưa đáp ứng yêu cầu của việc xây dựng và phát triển thương hiệu cho các đặc sản truyền thống.

Để làm được điều mong muốn phát triển thương hiệu cho các đặc sản tạo nên thế mạnh của địa phương, theo tôi, Hòa Bình nói riêng và các địa phương có đặc sản nói chung, cần tập trung vào một số nội dung sau đây:

-  Tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con ở những vùng có đặc sản tích cực tham gia vào các hội, hiệp hội, làng nghề để cùng nhau chung sức, công ty đăng ký thương hiệu logo uy tín chung lòng xây dựng, phát triển và bảo vệ các đặc sản truyền thống. Tránh trường hợp mạnh ai người ấy làm như lâu nay, dẫn đến tự cạnh tranh lẫn nhau, làm mai một danh tiếng của đặc sản.

- Chính quyền địa phương nơi có đặc sản nên có chính sách khuyến khích, hỗ trợ bà con về việc chọn lựa, khôi phục cây giống, con giống, tạo nên và giữ được đặc sản đúng là truyền thống